1.Φωτογραφία Νότα Κυμοθόη© Νότα Κυμοθόη
ΝΟΤΑ ΚΥΜΟΘΟΗ
"ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ"
ΔΟΚΙΜΙΟ
2 (φωτογραφία Νότα Κυμοθόη)
Ξεκίνησε ως ένα Μουσείο Άρτου στην Αμφίκλειακι εξελίχτηκε ως ένα φάρο πληροφοριών, για το πως ζούσαν οι άνθρωποι της περιοχής στο παρελθόν. Θα το μετονόμαζα, Λαογραφικό Μουσείο Αμφίκλειας καθόσον είναι ένας χώρος συλλεκτικός, που δεν αφορά μόνο τον άρτο.
Καθαρά αγροτική και βουκολική η ζωή στην περιοχή από τα παλιότερα χρόνια κι έχει να επιδείξει έφεση για μόρφωση, καθώς πολλοί σπουδαίοι άνθρωποι προέρχονται από την πόλη της Αμφίκλειας. Η επίδραση του Παρνασσού, στις πλαγιές του οποίου έχει αναπτυχθεί η πόλη, επιδρά και στην ψυχοσύνθεση των ανθρώπων, που κατοικούν σε αυτή.
Οι κάτοικοι ομιλούν μια ντοπιολαλιά που είναι χαρακτηριστική ως φωνητική του Δαδιώτη, καθώς το όνομα της πόλης είναι και Δαδί, από τα δαδιά που χρησιμοποιούσαν. Υπήρξαν δε οι Δαδιώτες μια κοινωνία αυτόζωη με μεγάλη γεωργική έκταση και από διηγήσεις γέρων, μαθαίνουμε πως τα χωράφια τους έφταναν μέχρι τα 15 γύρω χωριά σε ακτίνα 10-18 χιλιόμετρα.
Τα εκθέματα στο Μουσείο Άρτου, μαρτυρούν για τη ζωή των κατοίκων μιας εποχής προ του 1930 αλλά και μετά, μέχρι το 1970. Η διατροφή τους ήταν βασισμένη στα όσα προϊόντα είχαν στην παραγωγή τους, καθώς στα σπίτια της περιοχής οι παλιοί κάτοικοι συντηρούσαν μελίσσια, οικόσιτα ζώα και είχαν ο καθένας και τη δική του μυλόπετρα για το άλεσμα των σιτηρών τους.
Αυτά τα σύνεργα εκθέτονται στο Μουσείο Άρτου. Μαθαίνουμε για έναν παράδεισο αγροτικής ζωής, που όμως δεν ήταν για όλους.
Πολλές οικογένειες υπέφεραν και ξενιτεύτηκαν για μια καλύτερη ζωή στην Αθήνα και σε άλλες μεγάλες πόλεις, αλλά και στο εξωτερικό της Ελλάδας. Πολλές φορές οι κάτοικοι είχαν αναπτύξει κι ένα είδος εναλλακτικής συναλλαγής. Δηλαδή αντάλλασσαν στάρι με πατάτες από την Κουκουβίστα, η καλαμπόκι με φασόλια ή βαμβάκι με ελαιόλαδο από άλλες γύρω περιοχές.
Ακόμα και ο χτίστης, άλλαζε την εργασία του με τυρί, γάλα ή τραχανά. Η κάθε οικογένεια είχε και τις δικές της κότες, τους κήπους και τα φρουτόδεντρά της, αλλά και τ' αμπέλια της. Σαν κεφαλοχώρι από την εποχή της τουρκοκρατίας, είχε μια μεγάλη σημασία για τους Ανδρούτσο,
Δυοβουνιώτη, Διάκο κ.α., γιατί εκεί έστηναν τα γιουρούσια τους. Μετά την τουρκοκρατία εξελίχτηκε και πριν από 80 περίπου χρόνια το Δαδί ανήκε στο Δήμο Δρυμαίας μαζί με άλλα γύρω χωριά.
Σήμερα η πόλη μέσα πό την ανάπτυξη του χωριού Δαδί, έχει εξελιχθεί σε Αμφίκλεια, όνομα που βασίζεται σε αρχαία ονομασία.
Αλλά, τα εκθέματα του Μουσείου, αφορούν την εποχή, όπου ο τόπος ονομαζόταν Δαδί.
Το Μουσείο Άρτου, της πόλης Αμφίκλεια εξαπλώνεται σε 3 αίθουσες, μέσα στις οποίες υπάρχουν συλλογές από το παραδοσιακό σπίτι της περιοχής, που χαρακτηρίζει τον τρόπο ζωής των Ρουμελιωτών. Εκθέματα που μαρτυρούν τα έθιμα γάμου, όπως ο γιούκος, τα προικιά, οι κουλούρες γάμου,
3.Φωτογραφία Νότα Κυμοθόη© Νότα Κυμοθόη
και το νυφιάτικο δωμάτιο, ( βλέπε φωτογραφίες 2 και 3) ή την αγροτική ζωή τους και τις ασχολίες τους σε άλλα επαγγέλματα συναφή με αυτή τη ζωή τους, όπως πεταλωτής, ( βλέπε φωτογραφίες 4 ).
4.Φωτογραφία Νότα Κυμοθόη© Νότα ΚυμοθόηΚι εδώ ένας άλλος χώρος, εσωτερικού σπιτιού της παλιάς Αμφίκλειας (Δαδιού)
5.Φωτογραφία Νότα Κυμοθόη© Νότα Κυμοθόη
όπως φαίνεται στην φωτ/ία 5, που διακρίνεται η αγροτική και βουκολική ζωή των παλαιότερων κατοίκων. Εκείνο που είναι αξιοσημείωτο στο Μουσείο κι εντυπωσιάζει είναι τα πολλά σχέδια στους άρτους, κι αυτό φανερώνει μια φαντασία σε έξαρση από τις καλές νοικοκυρές και άξιες γυναίκες της περιοχής, που είχαν μια ιδιαίτερη αγάπη και φροντίδα στο
να ζυμώνουν μόνες τους το ψωμί για τις καθημερινές τους ανάγκες, αλλά και για όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις τους (αρραβώνες-γάμους-βαφτίσια).
Εδώ έχουμε μια μυλόπετρα με την οποία άλεθαν τα σιτηρά (φωτ/α 6. )
και πιο 6.Φωτογραφία Νότα Κυμοθόη© Νότα Κυμοθόη
κάτω ένα δείγμα φούρνου με ξύλα( φωτ/α 7.) , καθαρά παραδοσιακού που υπήρχε σε κάθε
7.Φωτογραφία Νότα Κυμοθόη© Νότα Κυμοθόη
σπίτι της περιοχής και μια γάστρα, για τις νόστιμες πίτες, καθώς κι ένας αργαλειός( φωτ. 8), απαραίτητος για κάθε γυναίκα που εκεί είχε μια μικρή οικοτεχνεία αναπτύξει, καθώς ύφαινε όλα τ' απαραίτητα ρούχα φορεσιάς, στρώσης και χρήσης για σκέπασμα (προίκα φωτ. 3.) στο
8.Φωτογραφία Νότα Κυμοθόη© Νότα Κυμοθόη
σπίτι της οικογένειάς της. Εδώ εικονίζεται κι ένας αργαλειός, απαραίτητος για κάθε γυναίκα
που είχε μια μικρή οικοτεχνεία αναπτύξει, καθώς ύφαινε όλα τα απαραίτητα ρούχα φορεσιάς, στρώσης και χρήσης για σκέπασμα (προίκα, φωτ. 3.) απαραίτητα για τη ζωή τους.
Ευχαριστώ την κυρία επί της υποδοχής και για την ευγένειά της. Παρουσιάζω εδώ ένα μικρό δείγμα, από την όλη παρουσίαση σε διάλεξή μου, που έγινε στην Κύπρο, για το Μουσείο Άρτου της Αμφίκλειας*.
Με αγάπη για την αγάπη της περιοχής
και αγάπη για το φως της αγάπης.
Νότα Κυμοθόη λογοτέχνης και εικσαστικός
* Η Αμφίκλεια ανήκει στο νομό Φθιώτιδος της Στερεάς Ελλάδας. Βρίσκεται χτισμένη στους πρόποδες του ιστορικού Παρνασσού και στα πόδια της απλώνεται ως κάτω στην Τιθορέα κι Ελάτεια, η κοιλάδα του ποταμού Κηφισού. Κοντά της βρίσκονται τα όμορφα χωριά της Δρυμαίας, του Παλαιοχωρίου, των Ξυλικών, του Τιθρωνίου και του Μπράλου.
Πνευματικά δικαιώματα © 2011 Νότα Κυμοθόη
Πνευματικά δικαιώματα © 2011 Νότα Κυμοθόη